W obszarze dotacji i wspierania przedsiębiorców luka po zablokowanych środkach z Krajowego Planu Odbudowy została częściowo wypełniona przez konkursy z Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG).

Łączna kwota na nabory przewidziane w harmonogramie konkursów na 2023 rok wynosi prawie 4,7 miliardów euro (ok. 21 miliardów złotych), czyli ok. 60 procent całego budżetu przeznaczonego na realizację tego programu w obecnej perspektywie finansowej.

Dla przedsiębiorców najbardziej interesująca jest Ścieżka Smart (następca Szybkiej Ścieżki), której budżet odpowiada niemal połowie całego budżetu FENGu.

W przypadku Ścieżki Smart dokonano również gruntownego podziału w zakresie zadań instytucji pośredniczących odpowiedzialnych za nabory ze względu na wielkość przedsiębiorstwa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) przeprowadzi konkursy dla małych lub średnich przedsiębiorstw (MŚP), natomiast Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) dla przedsiębiorstw dużych oraz projektów IPCEI (ang. Important Projects of Common European Interest). W tym tygodniu obie instytucje opublikowały częściowe zasady realizacji naborów wniosków.

Jedną z głównych nowości w nowym systemie będzie możliwość złożenia jednego wniosku o dofinansowanie na różne rodzaje planowanych przez przedsiębiorców inwestycji – dotychczas bowiem każdy rodzaj działań projektu (jak np. inwestycja produkcyjna, inwestycja prośrodowiskowa czy działania internacjonalizacje) wymagały składania osobnych wniosków o dofinansowanie, często do różnych instytucji.

W jednym wniosku o dofinansowanie można uwzględnić przedsięwzięcia w ramach następujących modułów (dla przedsiębiorstw dużych obowiązkowy jest komponent nr 1; dla MŚP obowiązkowy jest komponent 1 lub 2):

1. Działania badawczo-rozwojowe (B+R): koszty prowadzenia prac badawczo-rozwojowych prowadzących do opracowania innowacji produktowej lub procesowej przynajmniej w skali kraju (m.in. wynagrodzeń personelu, surowców oraz bieżące koszty maszyn i urządzeń);
2. Wdrożenie innowacji B+R: obejmuje koszty wdrożenia w przedsiębiorstwie wyników prac B+R, posiadanych przez wnioskodawcę lub będących efektem realizacji modułu B+R (m.in. koszty inwestycyjne związane nabyciem gruntu/nieruchomości, robotami budowlanymi oraz zakupem urządzeń i WNIP);
3. Infrastruktura B+R: obejmuje koszty związane z tworzeniem warunków do prowadzenia prac B+R (m.in. koszty inwestycyjne związane nabyciem gruntu/nieruchomości, robotami budowlanymi oraz zakupem urządzeń i WNIP);
4. Cyfryzacja: obejmuje koszty związane z transformacją cyfrową oraz zapewnienia cyberbezpieczeństwa działalności przedsiębiorstwa;
5. Kompetencje: obejmuje koszty związane z doskonaleniem kompetencji pracowników i osób zarządzających, zdobywaniem przez nich nowych umiejętności oraz wiedzy, a także nabywanie kwalifikacji (koszty szkoleń);
6. Zazielenienie przedsiębiorstw: obejmuje koszty związane z działaniami ukierunkowanymi na zieloną transformację przedsiębiorstwa (m.in. koszty inwestycji w OZE);
7. Internacjonalizacja: obejmuje koszty związane promocją zagraniczną produktów wnioskodawcy oraz działania dotyczące uzyskania ochrony praw własności przemysłowej lub ich obrony w przypadku ich naruszenia (m.in. koszty uczestnictwa w targach; koszty rzecznika patentowego).

Intensywność pomocy

Dla dużych przedsiębiorstw intensywność pomocy dla modułu B+R nie zmieniła się względem dawnej Szybkiej Ścieżki (tj. nadal wynosi średnio ok. 50 procent), dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw intensywność pomocy waha się w granicach ok. 60-80 procent, zaś niezależnie od wielkości przedsiębiorcy, w przypadku pozostałych modułów intensywność pomocy jest różna, w zależności od m.in. miejsca lokalizacji inwestycji.

Terminy składania wniosków w 2023 r. pozostają bez zmian:

• 12 kwietnia, 15 czerwca i 31 października dla przedsiębiorstw samodzielnie realizujących projekt (zarówno MŚP, jak i duże);
• 31 sierpnia dla przedsiębiorstw realizujących projekty w konsorcjum;
• 14 kwietnia – projekty IPCEI.

Warto jednak zaznaczyć, że jak wynika z udostępnionej dokumentacji nabór kończący się 12 kwietnia br. może zostać wydłużony lub skrócony (o co najmniej 10 dni i może się skończyć nie wcześniej niż po 40 dniach od dnia upublicznienia ogłoszenia o naborze, m.in. ze względu na złożenie w naborze wniosków na kwotę dofinansowania przekraczającą 200 procent kwoty przeznaczonej na dofinansowanie projektów w naborze). Oznaczałoby to, że najbezpieczniejszy dzień na terminowe złożenie wniosku w pierwszej turze naboru upływa 19 marca br.