28 czerwca 2022 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja przewiduje zmiany przede wszystkim w ustawie o CIT, ale również w przepisach o PIT, o podatku zryczałtowanym i Ordynacji Podatkowej. Ich głównym celem jest doprecyzowanie i uporządkowanie obecnych regulacji, przede wszystkim wprowadzonych przez tzw. Polski Ład. Projektowane zmiany w większości mają wejść w życie 1 stycznia 2023 r.

Jakie najważniejsze zmiany podatkowe przewiduje projekt?

• Zmiany w zakresie minimalnego podatku dochodowego i zwolnienie z tego podatku za 2022 r.
• Uchylenie przepisów o tzw. ukrytej dywidendzie
• Zmiana przepisów o zagranicznych jednostkach kontrolowanych (CFC)
• Zmiany w podatku od tzw. przerzuconych dochodów
• Zmiany w podatku u źródła (WHT)
• Zmiany w rozliczaniu kosztów finansowania dłużnego w kosztach podatkowych
• Złagodzenie warunków skorzystania ze zwolnienia przez polską spółkę holdingową
• Zmiana przepisów dotyczących procedury zwrotu podatku od przychodów z budynków
• Zmiana przepisów dotyczących dokumentowania tzw. transakcji rajowych

Omówienie powyższych zagadnień przedstawiamy w dzisiejszym alercie.

Zmiany w zakresie minimalnego podatku dochodowego i zwolnienie za 2022 r.

Projekt zawiera zmiany w zakresie wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2022 r. przepisów o tzw. minimalnym podatku dochodowym (MPD), który obejmuje podmioty o wskaźniku dochodowości nieprzekraczającym 1 procent lub wykazujące straty.

Co szczególnie istotne, w Projekcie przewiduje się zwolnienie z MPD za rok 2022 dla podatników zobowiązanych do jego zapłaty. Projekt zawiera również regulacje wprowadzające pewne korekty przepisów dotyczących MPD, w tym: (i) podwyższenie progu rentowności z 1 procent do 2 procent, (ii) rozszerzenie katalogu przychodów i kosztów, których nie uwzględnia się przy obliczaniu poziomu rentowności dla celów tego podatku, (iii) modyfikację zasad ustalania podstawy opodatkowania MPD oraz (iv) nowe zwolnienia z MPD mające zastosowanie m.in. do małych podatników lub podatników, którzy w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest MPD, osiągnęli poziom rentowności co najmniej 2 procent.

Wspomniane zwolnienie z MPD, zgodnie z Projektem, powinno znaleźć zastosowanie do przychodów (dochodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r., a przepisy zmieniające MPD powinny wejść w życie od 1 stycznia 2023 r.

Uchylenie przepisów o tzw. ukrytej dywidendzie

Ministerstwo Finansów uznało za zasadne uchylenie przepisów o tzw. ukrytej dywidendzie z uwagi na istotne wątpliwości interpretacyjne w tym zakresie i wzajemne zależności pomiędzy przepisami o ukrytej dywidendzie i o cenach transferowych. Przepisy te miały wejść w życie 1 stycznia 2023 r. i miały na celu ograniczenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów niektórych wydatków, np. takich, których wysokość zależy od poziomu zysku podatnika. Wątpliwości budziły m.in. ich zależności względem metody podziału zysku oraz korekt cen transferowych.

Zmiana przepisów o zagranicznych jednostkach kontrolowanych (CFC)

W projekcie zaproponowano także zmiany w regulacjach dotyczących zagranicznych jednostek kontrolowanych (CFC), które mogą być istotne dla polskich rezydentów podatkowych posiadających udziały w zagranicznych podmiotach lub kontrolujących te podmioty. W tym zakresie planowane jest:

• Wprowadzenie mechanizmu eliminacji podwójnego opodatkowania w sytuacji kaskadowej wypłaty dywidend w wielopoziomowych strukturach holdingowych. Mechanizm ten będzie polegał na pomniejszeniu podatku od dochodów z dominującej CFC o odpowiednią część podatku od dochodów zależnej CFC. Zastosowanie tego mechanizmu będzie jednak obwarowane licznymi warunkami szczególnymi.
• Zmianę przesłanki dotyczącej wysokiej rentowności zagranicznej jednostki w stosunku do posiadanych aktywów. Dotychczasowe regulacje powodowały problemy interpretacyjne np. w sytuacji zbycia przez zagraniczną jednostkę CFC znacznej części jej aktywów w trakcie roku podatkowego. Powodowało to zaburzenie kalkulacji przeprowadzanej w celu ustalenia, czy dany podmiot spełnia kryteria do uznania za CFC. Nowe przepisy - które mają mieć charakter doprecyzowujący - wprost wskazują, że w przypadku zbycia aktywów w trakcie roku podatkowego taka kalkulacja ma być dokonana na bazie wartości bilansowej aktywów ustalonej na dzień poprzedzający zbycie tych aktywów (a nie na ostatni dzień roku, jak nakazują obecne przepisy). Tak otrzymaną wartość należy w następnym kroku pomnożyć przez proporcję liczby dni, w których aktywa były własnością jednostki w roku, za który ma być zapłacony podatek, do całkowitej liczby dni w tym roku.
• Projekt przewiduje także doprecyzowanie definicji jednostki zależnej (zmiana ma charakter uzupełniający).

Analogiczne zmiany w trzech wymienionych wyżej obszarach mają zostać wprowadzone także do regulacji CFC w ustawie o PIT.

Zmiany w podatku od „przerzuconych dochodów”

W odpowiedzi na zgłaszane wątpliwości interpretacyjne dotyczące przepisów o podatku od przerzuconych dochodów (PPD), który (wraz z przepisami o MPD) miał zastąpić uchylone z początkiem 2022 r. ograniczenia w zaliczaniu do kosztów podatkowych wydatków na nabycie usług niematerialnych od podmiotów powiązanych, w Projekcie zaproponowano zmodyfikowaną strukturę i brzmienie tych regulacji. Między innymi, zgodnie z proponowanymi zmianami, zakresem PPD objęte będą wyłącznie wydatki uznawane za koszty podatkowe, a „przerzuconymi dochodami” będą wyłącznie koszty pasywne wypłacane na rzecz podmiotów powiązanych (a nie na rzecz wszystkich podmiotów). Ponadto, PPD ma dotyczyć wyłącznie płatności transgranicznych. Nowe przepisy precyzują również warunki dotyczące polskich spółek podlegających temu podatkowi i zagranicznych podmiotów powiązanych otrzymujących płatności, jak również zasady ustalania podstawy opodatkowania podatkiem od przerzuconych dochodów.

Projekt nie zawiera szczególnych przepisów przejściowych w zakresie zmian do PPD, a zatem powinny one wejść w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Zmiany w podatku u źródła (WHT)

Projekt przewiduje:

• wyłączenie stosowania obowiązków szeroko rozumianych płatników (tj. emitenta i podmiotu będącego tzw. płatnikiem technicznym) w zakresie opodatkowania u źródła odsetek i dyskonta od skarbowych papierów wartościowych (tj. bonów i obligacji skarbowych);
• uelastycznienie konstrukcji oświadczenia płatnika wyłączającego obowiązek stosowania mechanizmu pay & refund poprzez wydłużenie zakresu czasowego takiego oświadczenia do końca roku podatkowego płatnika (zamiast tylko dodatkowych dwóch miesięcy).

Zmiany w rozliczaniu kosztów finansowania dłużnego w kosztach podatkowych

W tym obszarze planowane jest:

• doprecyzowanie kwoty limitu kosztów finansowania dłużnego – tj. jako wyższa z kwot: (i) 3 miliony złotych albo (ii) 30 procent tzw. podatkowej EBITDA,
• wyłączenie stosowania przepisów o limicie kosztów finansowania dłużnego przeznaczonego na transakcje kapitałowe w sytuacjach, kiedy finansującym jest bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa mające siedzibę w państwie członkowskim UE lub w państwie należącym do EOG. Ponadto nie byłyby objęte tymi przepisami przypadki finansowania dłużnego udzielonego na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) lub ogółu praw i obowiązków w podmiotach z podatnikiem niepowiązanych.

Planowane jest, iż znowelizowane przepisy będą miały zastosowanie do kosztów finansowania dłużnego poniesionych od 1 stycznia 2022 r.

Złagodzenie warunków skorzystania ze zwolnienia przez polską spółkę holdingową

Najważniejsze proponowane w projekcie zmiany dotyczące opodatkowania spółek holdingowych mogą obejmować m.in.:

• rozszerzenie katalogu form prawnych, w których może działać spółka holdingowa o prostą spółkę akcyjną;
• rezygnację z obowiązkowego nieprzerwanego okresu 1 roku posiadania 10 procent udziałów/akcji w kapitale spółki zależnej przez spółkę holdingową;
• zastąpienie 95 procent zwolnienia całkowitym zwolnieniem z podatku dochodowego dywidendy wypłacanej w strukturze;
• wykreślenie warunku niekorzystania przez spółkę zależną ze zwolnienia z podatku dochodowego w ramach SSE/PSI oraz warunku nieposiadania przez spółkę zależną więcej niż 5 procent udziałów lub akcji w innych spółkach;
• wykreślenie warunku niekorzystania przez spółkę holdingową ze zwolnienia z podatku dochodowego dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd poza terytorium Polski.

Zdaniem ustawodawcy, projektowane zmiany umożliwią skorzystanie z reżimu holdingowego przez większy krąg przedsiębiorców. Nowe przepisy będą stosowane do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 roku.

Zmiana przepisów dotyczących procedury zwrotu podatku od przychodów z budynków

Projekt zawiera propozycję uproszczenia procedury zwrotu podatku od przychodów z budynków, poprzez nienakładanie obowiązku wydawania decyzji o zwrocie podatku w przypadku braku wątpliwości co do wartości zwrotu.

Zmiana przepisów dotyczących tzw. transakcji rajowych

W projekcie ustawy uwzględniono zmiany przepisów dotyczących tzw. transakcji rajowych, które wprowadzono w 2021 r. Przepisy wzbudziły wiele kontrowersji z uwagi na bardzo znaczące rozszerzenie obowiązków podatników w zakresie weryfikowania rzeczywistego właściciela płatności na potrzeby określenia zakresu dokumentacji podatkowej.

W nowej wersji przepisów pozostał obowiązek dokumentowania transakcji, w których rzeczywistym właścicielem jest tzw. podmiot rajowy. Zaproponowano jednak odejście od konstrukcji domniemania, że jeżeli kontrahent polskiego podatnika zawiera jakiekolwiek transakcje z rajami, to rzeczywisty właściciel płatności jest podmiotem rajowym. W zamian pojawiły się wyłączenia stosowania obowiązku w określonych przypadkach.

Projekt zakłada również podniesienie progów dokumentacyjnych dla bezpośrednich i pośrednich transakcji rajowych, co sprawi, że mniejsza liczba podatników będzie zobowiązana do przygotowania dokumentacji. Dla transakcji bezpośrednich próg rośnie ze 100 tysięcy złotych do 200 tysięcy złotych. W przypadku transakcji pośrednich podstawowy próg istotności pozostał na poziomie 500 tysięcy złotych, ale dla transakcji finansowych oraz towarowych będzie on pięciokrotnie wyższy i wyniesie 2,5 miliona złotych. Dla transakcji krajowych, ewentualny obowiązek dokumentacyjny w zakresie pośrednich transakcji rajowych będzie ciążył jedynie na podmiocie otrzymującym należność.

Projekt przewiduje możliwość retroaktywnego stosowania zaproponowanych rozwiązań do transakcji zawieranych w 2021 r.

***

Obecnie projekt nowelizacji jest przedmiotem konsultacji. Nie można więc wykluczyć jego modyfikacji na kolejnych etapach legislacyjnych.