Podatnicy, którzy w związku z nieprawidłowościami w zakresie rozliczenia podatku VAT zostali zobowiązani do zapłaty dodatkowego, sankcyjnego zobowiązania podatkowego, mogą ubiegać się o zwrot uiszczonej kwoty, jeżeli nieprawidłowość była następstwem ich niezamierzonego błędu.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 kwietnia 2021 r.

Powyższe jest następstwem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 kwietnia 2021 r. w sprawie C-935/19 Grupa Warzywna sp. z o.o. przeciwko Dyrektor Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu, w którym TSUE wskazał, że zasada proporcjonalności VAT stoi na przeszkodzie wprowadzeniu rozwiązania umożliwiającego nakładanie na podatników dodatkowego zobowiązania, bez rozróżnienia okoliczności, które doprowadziły do powstania nieprawidłowości w rozliczeniu VAT.

TSUE wskazał bowiem, że polskie regulacje VAT w analizowanym zakresie są rozwiązaniem nieproporcjonalnym dla osiągnięcia zakładanego celu – walki z oszustwami podatkowymi. Nie umożliwiają bowiem zindywidualizowanego podejścia do podatników, którzy nieprawidłowo rozliczyli podatek VAT (ograniczenia sankcji do podmiotów celowo uszczuplających należności podatkowe). Innymi słowy, w obecnej konstrukcji mechanizm sankcyjny jest nieproporcjonalny jako niebiorący pod uwagę charakteru i wagi naruszenia, którego dopuścili się podatnicy.

Wymiar praktyczny wyroku TSUE

Wyrok TSUE oznacza, że podatnicy mogą ubiegać się o zwrot zapłaconego dodatkowego zobowiązania, nałożonego na nich w związku z nieprawidłowym rozliczeniem VAT, gdy organ na zasadzie automatyzmu nałożył dodatkowe zobowiązanie nie badając sytuacji podatnika i okoliczności związanych z popełnionym przez podatnika błędem.

Wyrok TSUE powinien również mieć wpływ na przyszłą praktykę organów podatkowych, w tym ograniczyć praktykę bezrefleksyjnego obciążania podatników dodatkowym zobowiązaniem, bez przyjrzenia się powodom, które doprowadziły do takiej sytuacji.

Co należy zrobić, aby odzyskać uiszczone sankcyjne, dodatkowe zobowiązanie?

1. Przeanalizować sytuacje, w których w związku z korektą deklaracji po zakończonej kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej został nałożony na podatnika obowiązek zapłaty dodatkowego zobowiązania podatkowego.
2. Przygotować wniosek o zwrot niezasadnie naliczonego i zapłaconego dodatkowego zobowiązania podatkowego.