Sąd Najwyższy uznał kasację złożoną przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie, w którą – obok zespołu RPO – od początku było zaangażowane warszawskie biuro kancelarii Dentons. Od 2016 roku prawniczki i prawnicy Dentons, w ramach Programu Litygacji Strategicznej, wspierają Jasia Kapelę, poetę i aktywistę, w związku z zarzutami o znieważenie hymnu narodowego.

W 2015 roku, w szczycie kryzysu uchodźczego w Europie, Kapela udostępnił na YouTube nagranie pt. „Polacy witają uchodźców”. Zawiera ono wykonanie „Mazurka Dąbrowskiego” ze zmienionymi przez Kapelę słowami. Jego wersja hymnu zawierała m.in. fragment „Marsz, marsz, uchodźcy, z ziemi włoskiej do Polski, za naszym przewodem łączcie się z narodem” i wzywała do przyjęcia uchodźców do Polski, czemu w 2015 roku sprzeciwiali się rządzący.

Sądy pierwszej instancji skazał Jasia Kapelę na karę grzywny w związku z naruszeniem przez niego przepisów Ustawy o godle, barwach i hymnie RP oraz o pieczęciach państwowych. Sąd drugiej instancji podtrzymał ten wyrok, co formalnie wykluczyło możliwość wniesienia kasacji przez naszego klienta. W związku z tym, na prośbę prawniczek Dentons, do sprawy przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich, dr hab. Adam Bodnar, który złożył kasację do Sądu Najwyższego.

Równolegle, do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu wpłynęła skarga, jaką złożyły prawniczki Dentons. „Skarżąc polski wymiar sprawiedliwości wykazaliśmy, że wyrok na poetę to rażąca ingerencja w wolność słowa”, mówi mec. Agnieszka Wardak, partner kierująca Zespołem Postępowań Karnych i Wewnętrznych kancelarii. „Stoimy na stanowisku, że Jaś Kapela kierował się pozytywnymi przesłankami, takimi jak pokazanie otwartości Polaków, którzy sami w historii bywali uchodźcami. Cieszę się, że Sąd Najwyższy przychylił się do tej argumentacji i dlatego wycofujemy skargę do ETPCz.”

„Ta sprawa jest fundamentalna z punktu widzenia praw człowieka. Spór toczy się o granice swobody wypowiedzi, a decyzja Sądu Najwyższego pokazuje, że zajęcie stanowiska w istotnej debacie publicznej uzasadnia użycie środków wyrazu wybranych przez twórcę, a nie przez sąd” - mówi Joanna Kornaszewska, obrończyni Jasia Kapeli.

Rzecznik Praw Obywatelskich podnosił w uwzględnionej przez Sąd Najwyższy skardze, że Kapela działał w ramach wolności słowa, zagwarantowanej w Konstytucji i korzystał z prawa do wypowiedzi na ważne społecznie tematy. Rzecznik Praw Obywatelskich dr hab. Adam Bodnar zaznaczył: „Wyrok Sądu Najwyższego jest zgodny ze standardami Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W orzecznictwie strasburskim swoboda wypowiedzi nie ogranicza się do informacji czy poglądów, które są odbierane przychylnie przez wszystkich lub uważane za neutralne przez każdego. Odnosi się także do treści, które mogą oburzać, razić czy niepokoić część społeczeństwa. Wyrok w sprawie Jasia Kapeli potwierdził te standardy i wskazał, że granice swobody wypowiedzi w sprawach istotnych dla debaty publicznej są szerokie”.

Sprawę Jasia Kapeli z ramienia Dentons prowadziła Joanna Kornaszewska przy wsparciu Agnieszki Wardak i Aleksandry Gliszczyńskiej-Grabias, która wraz w partnerem Wojciechem Kozłowskim kieruje Programem Litygacji Strategicznej.

O Programie Litygacji Strategicznej kancelarii Dentons

Kancelaria Dentons od lat angażuje się w działania pro bono służące wzmacnianiu społeczeństwa obywatelskiego oraz idei i wartości takich jak równość wobec prawa i wolność wypowiedzi. Program Litygacji Strategicznej powstał w warszawskim biurze Dentons w 2016 roku jako część programu pro bono. W ramach Programu Litygacji Strategicznej prawnicy Dentons oferują pomoc prawną w sprawach o szczególnym znaczeniu dla dobra publicznego, rozumianego jako: przeciwdziałanie niesprawiedliwościom społecznym i dyskryminacji, wzmacnianie praw i wolności obywatelskich, ochrona demokratycznego państwa prawa i jego instytucji, oraz wspieranie organizacji pozarządowych.

O kancelarii Dentons

W ponad 80 krajach Dentons pomaga rozwijać, chronić, prowadzić i finansować działalność klientów, oferując doradztwo o unikalnym globalnym zasięgu i oparte na lokalnych rozwiązaniach prawnych. Policentryczni, nastawieni na realizację celów i zaangażowani w integrację, różnorodność, równość oraz zrównoważony rozwój, skupiamy się na tym, co jest najważniejsze dla klientów. www.dentons.com